Precyzyjne liczniki czasu

Zestaw metrologiczny złożony z trzech urządzeń umożliwia między innymi pomiar czasu z pikosekundową precyzją. Osiągnięcie takiej dokładności oznacza, że sekundę dzieli się na milion części, a następnie każdą jedną milionową jeszcze raz dzieli się milionkrotnie. Zestaw składa się z wielokanałowego licznika czasu, generatora wzorcowych odcinków czasu i rozdzielacza przesyłającego sygnały elektryczne lub optyczne pomiędzy wieloma urządzeniami. Każde z opracowanych urządzeń może również działać osobno. Metody zastosowane w przyrządach zostały opatentowane, a same maszyny są już wykorzystywane na rynku.

Polacy wyznaczyli trendy w konstruowaniu precyzyjnych urządzeń do pomiaru czasu. W 1997 r. zespół badawczy z WAT – jako pierwszy na świecie – opracował precyzyjny przetwornik czasowo-cyfrowy z zastosowaniem nowej wówczas technologii układów programowalnych. Pionierski wynalazek wytyczył szlak, którym do dzisiaj podążają projektanci specjalistycznego sprzętu pomiarowego.

Na precyzyjnym pomiarze czasu opiera się działanie powszechnie stosowanej nawigacji satelitarnej. Liczniki czasu są używane do porównywania wskazań wielu zegarów atomowych, co umożliwia koordynację pracy portów lotniczych i morskich oraz transportu kolejowego i drogowego w skali globalnej. Z kolei poprzez Internet synchronizują się komputery, a z użyciem sieci telefonii komórkowej – urządzenia mobilne.

  • Jednostka

    Wydział Elektroniki

  • Rok opracowania

    2015

  • Autorzy

    Grzegorz Grzęda, Zbigniew Jachna, Paweł Kwiatkowski, Krzysztof Różyc, Marek Sawicki, Tadeusz Sondej, Ryszard Szplet